Wieża Babel. Pomorze Zachodnie po 1945 r.
Publikacja nawiązuje do wystawy plenerowej „Wieża Babel. Pomorze Zachodnie po 1945 r.”, która ma miejsce od 21.11.2023 do 31.01.2024r. Wystawa ma stanowić zachętę do refleksji, czy na Pomorzu Zachodnim, na terytorium mającym bardzo skomplikowaną historię, przez kilkadziesiąt lat udało się stworzyć społeczność, wspólnotę, silnie związaną ze swoją małą ojczyzną, która dla większości stała się nią dopiero po drugiej wojnie światowej. Organizatorem jest Muzeum Narodowe w Szczecinie – Centrum Dialogu Przełomy.
Ziemie Zachodnie i Północne, w tym Pomorze Zachodnie, czyli miejsca, gdzie alianci decydowali o dalszych losach , zostały dotknięte przez wszystkie najtrudniejsze zjawiska związane z czasem wojny i powojnia: nazizm, wysiedlenia, zniszczenie dorobku pokoleń, praca niewolnicza robotników przymusowych, obozy koncentracyjne, śmierć, przemoc, gwałty, rabunki, szaber, ucieczki, zmiana granic, całkowita wymiana ludności, potem stalinizm, prześladowanie przeciwników nowego systemu, tłumienie antykomunistycznych protestów, wreszcie zacieranie niewygodnej pamięci i deformacja historii.
Książka przypomni przedwojennych mieszkańców tych ziem, opowie o losach Niemców wysiedlanych, albo zatrzymywanych po wojnie wbrew ich woli, o historii ludności autochtonicznej, w tym Kaszubów. Przypomni o tych, którzy na te ziemie przybyli z własnej woli skuszeni obietnicami lepszego życia, zatrzymali się podczas powrotów z Zachodu, z obozów koncentracyjnych, oflagów, stalagów, z formacji Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
Spis treści
I. Wstęp: Ewolucje pamięci |
s.6 |
Powojenna Europa, powojenna Polska |
s.6 |
Pomorze Zachodnie 1945 |
s.13 |
Tygiel narodów – historie nieprzystające |
s.41 |
Pamięć amputowana |
s.59 |
II. Wystawa: Wieża Babel |
s.108 |
Pomorze Zachodnie po 1945 r. |
s.108 |
Wieża Babel |
s.108 |
Europa po drugiej wojnie światowej |
s.110 |
Polska po drugiej wojnie |
s.114 |
Pomorze Zachodnie i Szczecin po drugiej wojnie światowej |
s.118 |
Nowa władza, nowi mieszkańcy |
s.126 |
Bezprawie: Sowieci i przestępcy |
s.136 |
Niemcy i autochtoni |
s.144 |
Mniejszości narodowe |
s.150 |
Polacy z Polski starej, Kresowianie |
s.156 |
Repatrianci z Zachodu i Wschodu, ziemianie |
s.162 |
Wieczny strach |
s.170 |
Pamięć odkryta |
s.176 |
Pamięć odkłamana |
s.182 |
Pamięć protestów |
s.188 |
Bibliografia |
s.196 |