Materiały Zachodniopomorskie. Nowa Seria Tom IX
"Materiały Zachodniopomorskie" dokumentują bieżące badania naukowe muzealników szczecińskich oraz środowisk współpracujących z Muzeum. Poszczególne roczniki zawierają:
– zbiór rozpraw i materiałów z zakresu archeologii, etnografii, historii, muzealnictwa, sztuki i dziedzin pokrewnych,
– odkrycia,
– recenzje i omówienia.
Więcej na mzp.muzeum.szczecin.pl.
W artykule została przedstawiona wielopłaszczyznowa analiza jednej z kategorii źródeł archeologicznych, interpretowanych jako grociki krzemienne. Tego typu materiał źródłowy jest o tyle istotny, że często stanowi jedyną pozostałość świadczącą o wykorzystaniu łuku w pradziejach. Analizie poddano zbiór liczący 121 okazów, pochodzących z 57 stanowisk z terenu dolnego Nadodrza, chronologicznie związany z młodszym neolitem oraz z przełomem neolitu i epoki brązu, w latach od 2800 do 1600 BC (por. Czebreszuk, Kozłowska-Skoczka 2008, 32). Z uwagi na wyraźnie niezadowalający stan badań nad grocikami krzemiennymi ze wskazanego okresu pradziejów w literaturze przedmiotu zwraca się uwagę na potrzebę zarówno dalszych ich prezentacji, jak i pogłębionych analiz (Budziszewski, Tunia 2000, 124-125; Włodarczak 2008, 284). Stąd pojawił się pomysł opracowania i opublikowania tej grupy źródeł także z obszaru dolnego Nadodrza. Północną granicę tego terenu stanowi wybrzeże Morza Bałtyckiego, zachodnią – linia rzeki Rędowy, natomiast południową – południowy zasięg Pojezierza Zachodniopomorskiego, ograniczony od wschodu linią prowadzącą w okolicach rzek Drawy i Regi (ryc. 1) (Leciejewicz 1996, 9).
Radosław Tomaszewski, Grociki krzemienne z młodszego neolitu i początków epoki brązu z terenu dolnego Nadodrza
Spis treści
STUDIA I MATERIAŁY
Radosław Tomaszewski | |
Grociki krzemienne z młodszego neolitu i początków epoki brązu z terenu dolnego Nadodrza | s.7 |
Flint arrowheads from the younger Neolithic and the beginning of the Bronze Age from the lower Odra River area | s.50 |
Dorota Kozłowska | |
Osada ludności kultury łużyckiej w Deszcznie, pow. Gorzów Wielkopolski | s.51 |
The settlement of the Lusatian culture in Deszczno, Gorzów Wielkopolski district | s.100 |
Milena Teska | |
Osady kultury oksywskiej z prawobrzeżnego dolnego Powiśla | s.101 |
The Oksywie culture settlement on the right bank of the lower Vistula River | s.125 |
Bartłomiej Rogalski, Sebastian Messal | |
Frühe Slawen im Pyritzer Land. Erste Ergebnisse eines interdisziplinären Forschungsvorhabens | s.127 |
The early Slavs in the Pyrzyce Region. The first results of the interdisciplinary research | s.205 |
Wcześni Słowianie w rejonie Pyrzyc. Pierwsze rezultaty badan interdyscyplinarnych | s.206 |
Kamil Kajkowski, Paweł Szczepanik | |
Drobna plastyka figuralna wczesnośredniowiecznych Pomorzan | s.207 |
The small figural art of early medieval Pomeranians | s.247 |
Mieczysław Jusza | |
Wrak wczesnośredniowiecznej łodzi wydobyty z Dziwny w okolicy Srebrnego Wzgórza w Wolinie | s.249 |
The wreck of an early medieval boat extracted from the Dziwna Strait near Srebrne Wzgórze (Silver Hill) in Wolin | s.268 |
Paweł Kucypera, Tomasz Kurasiński, Piotr Pudło | |
Wczesnośredniowieczne miecze ze zbiorów Muzeum Narodowego w Szczecinie w świetle ponownej analizy typologiczno-chronologicznej i technologicznej (część 2) | s.269 |
Early medieval swords from the collection of the National Museum in Szczecin in the light of a new typological-chronological and technological analysis (part 2) | s.296 |
Wojciech Konopka | |
Szczecińskie miejsca straceń na tle obiektów jurysdykcji karnej w Europie Środkowej. Próba lokalizacji wybranych obiektów z XIII-XIX wieku | s.297 |
Szczecin places of execution against the background of criminal jurisdiction devices in Central Europe. An attempt to locate selected objects from the 13th-19th centuries | s.315 |
Andrzej Zyśko | |
Stilusy ze Stargardu źródłem znajomości pisma w średniowiecznym mieście | s.317 |
Styluses from Stargard as a source of knowledge on literacy in a medieval town | s.348 |
Maciej Gibczyński, Grzegorz Kurka, Anna Uciechowska-Gawron | |
Historia znikania. Losy wiejskich kościołów i cmentarzy na przykładzie Gostynia w gminie Świerzno | s.349 |
A history of disappearing. The fate of rural churches and cemeteries with the example of Gostyń, Świerzno commune | s.373 |
Дмитрий Олегович Осипов, Валентин Енисеевич Соболь | |
Коллекция кожаной обуви из раскопок в Смоленске | s.375 |
Leather footwear from excavations in Smolensk | s.404 |
Obuwie skórzane z wykopalisk w Smoleńsku | s.405 |
Mieszko Pawłowski | |
Siedemnastowieczny skarb monet zachodniopomorskich z Choszczna | s.407 |
17th-century hoard of Western Pomerania coins from Choszczno | s.454 |
ODKRYCIA
Sebastian Messal, Bartłomiej Rogalski | |
Wstępne wyniki prospekcji archeologicznej koryta Małej Iny w miejscowości Lubiana, gm. Pełczyce, pow. Choszczno Preliminary results of archaeological prospection in the riverbed the Little Ina in Lubiana, Pelczyce commune, Choszczno district |
s.455 |
Tomasz Galewski, Andrzej Kuczkowski | |
Ślady osadnictwa kultury pomorskiej oraz wczesnośredniowiecznej na stanowisku 3 w Konikowie, gm. Świeszyno, pow. Koszalin Traces of settlement of pomeranian and early medieval culture in Konikowo, site 3, Świeszyno commune, Koszalin district |
s.469 |
Anna Bogumiła Kowalska, Dorota Kozłowska | |
Osada w Wełtyniu, gm. Gryfino, stanowisko nr 11 (AZP 34-05/120) The settlement in Wełtyń, Gryfino commune, site No. 11 (AZP 34-05/120) |
s.507 |
Andrzej Janowski | |
Średniowieczna antropomorficzna szlufka do pasa z Wolina A medieval anthropomorphic belt loop from Wolin |
s.517 |
Sławomir Słowiński | |
Wyniki badań sondażowo-wiertniczych przeprowadzonych na stanowisku nr 3 w Korytowie, gm. Choszczno The results of test drilling conducted on site No. 3 in Korytowo, Choszczno commune |
s.521 |
Michal Grabowski, Aleksander Ostasz | |
Drewniana tylnica z terenu „Gazoportu" w Świnoujściu Wooden sternpost from the LNG area in Swinoujście |
s.535 |
Michal Grabowski, Aleksander Ostasz | |
Ster zawiasowy z terenu portu w Szczecinie Hinged rudder from port area in Szczecin |
s.545 |
RECENZJE I OMÓWIENIA
Krzysztof Kowalski | |
Anna Bogumiła Kowalska, Marek Dworaczyk, Szczecin wczesnośredniowieczny. Nadodrzańskie Centrum, Origines Polonorum, t. 5, Warszawa 2011, 595 s., ISBN 978-83-7436-271-9 | s.555 |
Anna B. Kowalska | |
Joanna Fonferek, Mirosław Marcinkowski, Urszula Sieńkowska, Elbląg - życie codzienne w porcie hanzeatyckim / Elbląg - everyday life in the Hanseatic port, Elblag 2012. 180 s., ISBN 978-83-7789-141-4 | s.557 |
Ze studiów nad wczesnośredniowiecznym Pomorzem, red. Witold Świętosławski, "Acta Archaelogica Lodziensia" 58, Łódź 2012, 192 s., ISSN 0065-0986 | s.559 |
Joanna Wojtkowiak, Skandynawskie wpływy kulturowe w Wolinie (IX-XI wiek), Wrocław 2012, 162 s., ISBN 978-83-935760-3-6 | s.561 |
Błażej M. Stanisławski, Garncarstwo wczesnośredniowiecznego Wolina, Wrocław 2012, 254 s., ISBN 978-83-89499-80-8 | s.562 |
Malgorzata Grupa, Wełniane tekstylia pospólstwa i plebsu gdańskiego (XIV-XVII w.) i ich konserwacja, Toruń 2012, 346 s., ISBN 978-83-231-2859-5 | s.563 |
Mateusz Bogucki, Beata Jurkiewicz (red.), Janów Pomorski stan. 1. Wyniki ratowniczych badań archeologicznych w latach 2007-2008. Tom I, cz. 1: Od paleolitu do wczesnego okresu wędrówek ludów, Janów Pomorski stan. 1. Wyniki ratowniczych badań archeologicznych w latach 2007-2008. Tom I, cz. 2: Od późnego okresu wędrówek ludów do nowożytności; Janów Pomorski stan. 1. Wyniki ratowniczych badań archeologicznych w latach 2007-2008. Tom I, cz. 3: Wyniki ratowniczych badań archeologicznych w latach 2007-2008. Analizy, red. Mateusz Bogucki, Beata Jurkiewicz, Studia nad Truso, t. 1, Elblag 2012, ISBN 978-83-63016-12-8 | s.564 |
Badania zachodniej części kwartalu V, red. Karol Kwiatkowski, Archeologia Stargardu, t. 1, Stargard 2012, 298 s., ISBN 978-83-61456-56-8; ISSN 2299-6389 | s.565 |
Antoni Porzeziński, Osadnictwo ziemi cedyńskiej we wczesnym średniowieczu. Archeologiczne studium osadnicze, Terra Incognita, t. 3, Chojna 2012, 135 s., ISBN 978-83-932245-3-1 | s.567 |
Grażyna Nawrolska, Początki Elbląga w świetle źródeł archeologicznych, Elblag 2012, 210 s., ISBN 978-83-935048-0-0 | s.568 |
Zaginione – Ocalone. Szczecińska kolekcja starożytności pomorskich / Lost – Saved. The Pomerania Antiquities Collection of Szczecin, red. Krzysztof Kowalski, Dorota Kozłowska-Skoczka, Szczecin 2012, 392 s., ISBN 978-83-63365-20-2 570 | s.570 |
Marta Kurzyńska | |
Materiały do bibliografii archeologii Pomorza Zachodniego za 2011 rok. Suplement | s.571 |
Indeks nazw geograficznych 2011. Suplement | s.577 |
Marta Kurzyńska | |
Materiały do bibliografii archeologii Pomorza Zachodniego za 2012 rok | s.578 |
Indeks nazw geograficznych 2012 | s.605 |
KRONIKA
Niecodzienna uroczystość w Muzeum Narodowym w Szczecinie | s.607 |
Międzynarodowe Spotkania Interdyscyplinarne "Motywy Przez Wieki" Motyw głowy w perspektywie porównawczej, Bytów 13-14 kwietnia 2012 | s.610 |
XI Sesja Centrum Archeologii Średniowiecza i Nowożytności UMK w Toruniu „Rodzime i obce. Rzeczy i idee w kulturze średniowiecza i czasów nowożytnych" Małkocin 9-11 maja 2012 | s.614 |
Child and childhood in the light of archeology - problems and research perspectives Warsztaty Archeologii Dzieciństwa, Małkocin 5-6 listopada 2012 | s.616 |
Pocztówka wysłana w przyszłość | s.618 |
Zaginione – Ocalone. Szczecińska kolekcja starożytności pomorskich | s.622 |
Grobowce megalityczne Pomorza Zachodniego. Program badawczo-konserwatorski | s.625 |
Alicja Hamling (29 sierpnia 1928-28 czerwca 2011) | s.630 |
Bibliografia prac Alicji Hamling | s.632 |